بیکاری و اعتیاد یکی از شدیدترین معضلات اجتماعی است که گریبان گیر بخش عظیمی از افراد جامعه به ویژه جوانان شده است. بیکاری علل و اشکال مختلفی دارد که همیشه پیامدهای منفی زیادی برای فرد، خانواده و جامعه به همراه دارد. یکی از پیامدهای بیکاری، اعتیاد نیروی کاری است که در سن اشتغال قرار دارند. اعتیاد موجب تحلیل رفتن تواناییها و انرژی نیروی کار میشود؛ در نتیجه به مرور بیکاری و اعتیاد تشدید کننده یکدیگر میشوند. برای جلوگیری از اعتیاد بهتر است افراد مهارتهای لازم برای مواجهه با مشکلات در زندگی را فرا بگیرند تا در مقابل فشارهای ناشی از بیکاری، طلاق، افسردگی، اضطراب و … به سمت مصرف مواد مخدر پیش نروند. در این مقاله به بررسی تأثیرات بیکاری بر افراد پرداختهایم.
بیکاری و اعتیاد
بیکاری به عنوان یکی از دلایل اعتیاد شناسایی شده است. بسیاری بر این باورند که بیکاری و اعتیاد دو عامل تقویت کننده یکدیگر هستند. یعنی این دو رابطهای دوطرفه با یکدیگر دارند، هم بیکاری میتواند به اعتیاد بینجامد و هم اعتیاد میتواند منجر به بیکار شدن فرد بشود. برخی مشاغل پیش از آن که استخدام انجام دهند آزمایشهایی مبنی بر عدم اعتیاد از فرد میخواهند. حتی در کسب و کارهای خصوصی نیز به کسانی که اعتیاد و یا سابقه اعتیاد دارند، کار داده نمیشود. از طرفی شاهد از دست دادن کار و تمامی دارایی افراد موفق نیز بودهایم.
انواع بیکاری
بیکاری انواع مختلفی دارد. بیکاری آشکار حالتی از عدم اشتغال است که فرد علیرغم جستجو برای کار نمیتواند، مشغول شود. در مقابل بیکاری پنهان حالتی است که فرد در جایگاهی متناسب با تخصص، مهارت و تحصیلاتش مشغول به کار نیست یعنی یا در رشته تخصصی خود کار پیدا نکرده و مجبور به اشتغال در حوزهای دیگر شده است یا مجبور شده علیرغم تحصیلات بالا، در جایگاهی پایینتر کار کند.
دلایل بیکاری
بیکاری عموما در کشورهای در حال توسعه دیده می شود. رایج ترین دلایل بیکاری در جهان شامل موارد زیر می شود:
_ افزایش جمعیت: یکی از مهم ترین دلایل بیکاری است. رشد بی رویه جمعیت سبب کاهش تقاضا برای نیروی کار می شود. این بحران مخصوصا در کشورهای جهان سوم و فقیر به چشم می خورد که با کاهش تامین منابع برای نیروی انسانی خود روبرواند.
_ صنعتی شدن: گسترش صنعت منجر به سرعت زیاد در کارها، کاهش نیاز به نیروی انسانی، کاهش هزینه و حتی کم شدن اشتباهات انسانی می شود.
_ دور شدن جوامع از شکل سنتی: مدرنیته شدن جوامع با اثرات مطلوبی که داشته و زمینه رشد و پیشرفت را فراهم کرده، از طرفی منجر به ماشینی شدن، بیکاری، کاهش عواطف انسانی و… شده است. علاوه بر موارد ذکر شده، دلایل فردی هم برای بیکاری وجود دارد که بهتر است آن ها را مدنظر قرار داده و تدابیری برایش اندیشید. برای کسب اطلاعات در مورد برخورد با شوهر بیکار کلیک کنید.
رابطه بین بیکاری و افزایش گرایش به مواد مخدر
تحقیقات نشان داده است که با افزایش رکود اقتصادی در جهان و بیکاری جوانان میزان سلامت روان هم افت پیدا کرد. این مسئله خود منجر به استرس و ناامیدی به آینده می گردد. جوانی که در فضای ناامنی به سر می برد و برنامه ای برای خودش ندارد، رو به مواد می آورد. جوانان با افزایش فشارهای مالی و اقتصادی، از مواد مخدر به عنوان راهی برای کنار آمدن با شرایط نامطلوب استفاده می کنند. بنابراین انرژی جوانی که باید صرف کار و رشد اقتصادی شود، صرف الکل، مشروب یا سایر مواد مخدر و تفریحات ناسالم می شود. برای آگاهی از ترک الکل کلیک کنید.
تاثیر بیکاری در اعتیاد | بیکاری و اعتیاد
همان طور که گفته شد بیکاری یکی از علل احتمالی یا زمینهساز اعتیاد در نظر گرفته میشود. این مشکل، چه پنهان باشد چه آشکار تأثیرات مخربی بر روان و سلامت روان فرد میگذارد. به علاوه بر اطرافیان او نیز تأثیر دارد. ممکن است که فرد به دلیل ناتوانی در تحمل تأثیرات منفی بیکاری درنهایت به سمت اعتیاد سوق پیدا کند. در حقیقت بسیاری از افراد به مواد به عنوان راه فرار و پناهگاهی برای مشکلات خود نگاه میکنند. در ادامه به بررسی اثرات منفی بیکاری میپردازیم.
کاهش اعتماد به نفس
بیکاری باعث میشود فرد اعتماد به نفس خود را از دست دهد همچنین این مسئله احساس مفید بودن را از او میگیرد. هر فردی نیاز دارد که تأثیرگذار باشد و برای خود و جامعه مفید به نظر برسد. ناکام شدن فرد در مسیر ارضای این نیاز روانی، سبب ناامیدی او نسبت به آینده و از بین رفتن انگیزههایش برای یک زندگی سالم و شاد میشود.
بسیاری از افراد در این شرایط به افسردگی و اختلالات اضطرابی مبتلا میشوند. عدم اعتمادبهنفس احساسات و هیجانات بسیار منفی را در انسان برمیانگیزد. اگر فرد از مهارت کافی برای مدیریت هیجانات خود برخوردار نباشد به دنبال روشی میگردد تا بتواند بر هیجانات منفی خود غلبه کند. استفاده از مواد از جمله روشهای بسیار آسیبزایی است که افراد برای حل مشکل خود از آن استفاده میکنند.
افزایش میزان حساسیت و تحریک پذیری
فرد بیکار، معمولاً به خاطر درگیریهای ذهنی خود تحریکپذیر میشود و در برابر کوچکترین مسائلی واکنشهای شدید و افراطی از خود نشان میدهد. در واقع بیکاری باعث میشود فرد نسبت به محیط خود با بیحوصلگی و خشم پاسخ دهد. فرد در چنین جریانی ممکن است روابط اجتماعی خود را از دست بدهد یا از سمت دیگران طرد شود. در چنین شرایطی آسیبپذیری فرد برای گرفتار شدن در دام اعتیاد به میزان بسیار زیادی افزایش مییابد.
سرخوردگی و ناکامی
همانطور که گفته شد نبودن در جایگاه شغلی متناسب با توانایی و تحصیلات نیز نوعی بیکاری محسوب میشود که میتواند به اعتیاد منجر شود. بیکاری پنهان باعث میشود فرد احساس سرخوردگی، ناکامی، پوچی و سردرگمی پیدا کند چرا که احساس میکند مسیر زندگی خود را اشتباه طی کرده است و نمیتواند راهکاری برای حل مسئله در نظر بگیرد. کار کردن در جایگاهی پایینتر عزت نفس و اعتماد به نفس وی را تحت تأثیر قرار میدهد. همه این عوامل گفته شده، دست به دست هم میدهند تا فرد مستعد روی آوردن به شادیهای کوچک و کوتاه مدت مثل اعتیاد بشود.
خود سرزنش گری
افکار منفی و آزاردهنده معمولا به دنبال بیکاری میآیند، این افکار ممکن است فرد را در دام خود سرزنشگری بیندازند. علاوه بر این شماتتهایی که معمولا از جانب اطرافیان صورت میگیرد این خود سرزنشگری را تشدید میکند. فردی که راهحل مفیدی برای رهایی از چنین وضعیتی نداشته باشد مستعد اعتیاد میشود. دلایل گرایش به اعتیاد
تمام موارد گفته شده میتوانند زمینه ساز اعتیاد شوند یعنی به طور مستقیم نمیتوان بیکاری را علت اصلی اعتیاد دانست. چه بسا بسیارند افرادی که بیکار هستند و معتاد نمیشوند. پس در علل گرایش به اعتیاد یک فرد عوامل مختلفی دخیل هستند و پیش زمینههای زیادی وجود دارد که بیکاری تنها یکی از این عوامل محسوب میشود. دیگر عوامل زمینهای ایجاد کننده اعتیاد شامل موارد زیر است.
کمبود اعتماد به نفس و عزت نفس
میزان تاب آوری پایین
نداشتن مهارت حل مسئله (برای آگاهی بیشتر درباره مهارت حل مسئله کلیک کنید).
نداشتن مهارت جرات مندی (برای شناخت بیشتر درباره مهارت جرات مندی کلیک کنید).
ویژگیهای وراثتی
مشکلات زمینهای اضطرابی و خلقی
مشکلات و تعارضهای خانوادگی
راهکارهای مبارزه با بیکاری و اعتیاد
قطعا واضح ترین راه برای مبارزه با معضل اعتیاد برطرف کردن مشکل بیکاری در جامعه است. بیکاری اگر برطرف شود یکی از عوامل خطر اعتیاد برطرف میشود ولی مسئله فقط رفع بیکاری نیست.
اگر در یک جامعه کودکان از بدو زندگی، مهارتهای حل مسئله و جراتمندی را آموزش ببینند؛ درصورت مواجه با شرایط سختی مثل بیکاری، از پس حل و مدیریت موضوع بر میآیند و راهی به سوی حل مشکل پیدا میکنند. علاوه بر اینها توانایی مدیریت و کنترل هیجانات منفی نیز تاثیر بسزایی در پیشگیری از اعتیاد خواهد داشت. افراد باید در این زمینه آموزش ببینند که هیجانات منفی خود را بپذیرند واز راههای سالمی برای کنترل آنها استفاده کنند.
تعدیل سطح خروجی دانشگاهها مخصوصا در مقاطع تحصیلات تکمیلی با نیاز بازار کار باعث میشود سطح بیکاری پنهان پایین آمده و از کاهش عزت نفس و اعتماد به نفس افراد جلوگیری میکند. در واقع تعیین نیاز بازار کار و پرورش افراد از کودکی متناسب با استعدادهایشان برای نیاز جامعه باعث کاهش معضلات این چنینی میشود.
بالا بردن سطح رفاه جامعه و سلامت روان به همراه از بین بردن مشکلاتی مثل افسردگی و اضطراب نیز از اعتیاد افراد جلوگیری میکند. متخصصان در زمینه سلامت روان با ارائه مشاوره روانشناسی به افراد برای رسیدن به یک خودشناسی جهت ارتقا در مهارتهای فردی و یافتن شغل خدمات ارائه میدهند.
——————————–
درباره کلینیک
اولین مرکز درمان سوء مصرف مواد با مجوز رسمی از دانشگاه علوم پزشکی استان گیلان
کلینیک ترک اعتیاد پویان (سال تاسیس : 1385 )
دکتر سیده زهرا پیرو نذیری
ساعت کار صبح ها 9 الی 13 و عصر ها 17 الی 21
آدرس : رشت – خیابان مطهری – بین مسجد چهار برادران و سه راه حاجی آباد – ساختمان حکمت – طبقه 2
تلفن : 33330485 013 – 33341501 013
پست الکترونیک :info@pooyanclinic.ir
اینستاگرام : instagram.com/pooyan_clinic
—————-
منبع:www.etiad.org