فعالیتهای جایگزین برای جلوگیری از مصرف موادمخدر

با اینکه دوره و نقاهت در ترک اعتیاد بسیار سخت و دشوار است اما معتادان می‌توانند با غلبه بر وسوسه مصرف مواد اعتیاد آور از بازگشت به اعتیاد پیشگیری کنند. اتفاقاتی که منجر به بازگشت اعتیاد می‌شود گاهی غیرمنتظره رخ می‌دهد و فرد باید خود را آماده غلبه بر وسوسه مصرف کند.

تمایل به مصرف مجدد مواد اعتیاد آور در شروع دوره ترک اعتیاد بیشتر و شدیدتر است و به تدریج با بهبودی جسم و روح مصرف کننده از شدت آن کاسته می‌شود. به هر حال مقاومت در برابر میل به مصرف می‌تواند خسته کننده و فرسایشی باشد، امکان دارد فرد احساس ضعف کند و تصور کند دیگر نمی‌تواند در برابر وسوسه مقاومت کند، آیا راهکاری برای غلبه بر وسوسه وجود دارد؟
دور شدن از محیط و افرادی که یاد آور دوران مصرف هستند

به عنوان مثال اگر همیشه حیاط یا انباری پاتوق مصرف شما بوده بهتر است تا رسیدن به سلامتی کامل به آنجا نروید. اگر با دوستانتان مصرف می‌کردید بهتر است از آنها فاصله بگیرید زیر این آنها تداعی کننده شرایط مصرف برای شما هستند.
کنترل افکار منفی خود

طبق گزارش‌ها افرادی که بعد از ترک دوباره به سمت مصرف مواد کشیده می‌شوند معمولا تفکراتی منفی و ناامیدانه داشتند که در برابر اراده آنها قرار می‌گرفت، افکاری با این مضمون: «دیگر نمی‌‌توانم، از من ساخته نیست، همین حالا می‌میرم، من ضعیف هستم و …»

در برخی افراد هم استدالال و دلایل منطقی به ذهنشان رسوخ می‌کند که سبب مصرف دوباره می‌شود افکاری مانند: «با یک بار مصرف که به جای اول نمی‌رسم، فقط همین یک بار!، کسی که نمی‌فهمد، از فردا تصمیم می‌گیرم بگذارمش کنار، امشب باید در این میهمانی مصرف کنم و …». با کنترل این افکار می‌توانید بر وسوسه مصرف نیز غلبه کنید.
ورزش کردن

فعالیت فیزیکی یکی از بهترین راهای مقابله با وسوسه مصرف است، فعالیت فیزیکی ذهن را از تمایل به مصرف منحرف کرده و مشغول فعالیتی سالم می‌کند. اینکه چه نوع فعالت بدنی انجام می‌دهید مهم نیست، پیاده روی، بدنسازی، دوچرخه سواری همه اینها می‌تواند اندروفین را افزایش دهد که نوعی مخدر طبیعی است و باعث کاهش وسوسه مصرف در فرد می‌شود.

خودگویی مثبت

هر زمانی که وسوسه مصرف مواد داشتید از خودگویی مثبت استفاده کنید با جملاتی مانند: «تو میتوانی خیلی بیشتر مقاومت کنی» یا «تو قوی هستی»
درمیان گذاشتن احساسات

صحبت کردن با دیگران تا از موضوع فاصله بگیرید و صورت عقلانی به مساله نگاه کنید، این کار باعث می‌شود میل غیر منطقی به مصرف مواد اعتیاد آور را بهتر درک کنید همفکری با دیگران می‌‌تواند کمک کند بر میل به مصرف غلبه کنید. با بیان افکار و احساسات خود به دیگران از بار سنگین آن بیرون می‌آید.
مطالعه کردن

با خواندن مجله و کتاب و مقاله در زمینه اعتیاد و ترک اعتیاد می‌تواند آموزش لازم را می‌دهند را بارها بخوانید و برای خودتان تکرار کنید مخصوصا روش‌ها ترک اعتیاد و مقابله وسوسه مصرف مواد اعتیاد آور. این کار باعث می‌شود از هدفتان دور نمانید
به اشتراک گذاشتن احساسات

یکی از اشکال مفید ابراز وجود که این امکان را به فرد می‌دهد تا احساساتش را به دیگران که مشکلات مشابهی دارند به اشتراک بگذارد ارتباط از طریق شبکه‌های اجتماعی هستند.

در شبکه‌ها اجتماعی افرادی که در حال ترک هستند را پیدا کنید و ارتباط برقرار کنید سعی کنید افرادی را پیدا کنید که در مراحل بالاتر از خوتان هستند. به عنوان مثال اگر شما تازه مراحل ترک را شروع کرده اید با کسانی ارتباط برقرار کنید که چند ماهی است مصرف مواد را ترک کرده اند. این کار باعث می‌شود فرد موفقی را پیش روی خود ببینید.
تغییر شبکه اجتماعی اطراف خود

از مهم‌ترین عوامل موقفیت بعد از ترک اعتیاد، تغییر شبکه اجتماعی اطرافتان است. با رفتن به باشگاه، ثبت نام در کلاس هنری، رفتن به استخر و … خواه نا خواه شبکه اجتماعی که با آنها در ارتباط هستید تغییر می‌کند و این افراد کمک می‌کنند تا تجارب جدیدی به دست بیاورید و از گذشته فاصله بگیرید.
تهیه لیست اهداف

لیستی از برنامه‌های تصمیم داردید بعد از بهبودی نسبی به آنها بپردازید تهیه کنید. این لیست را به دیوار یا آینه اتاقتان بچسبانید و هر روز به آن نگاه کنید، این کار باعث می‌شود که مدام به خودتان یاد آوری کنید که چرا تصمیم به ترک اعتیاد گرفته‌اید.
امتحان سرگرمی جدید

در زمان اعتیاد وقت و انرژی زیادی را صرف پیدا کردن، رد و بدل کردن و مصرف مواد مخدر می‌کردید. بعد از ترک این زمان و انرژی آزاد شده و بهتر است این انرژی و زمان را در فعالت دیگری به جریان بی‌اندازید.

یکی از بهترین کارهای بعد از ترک تغییر سبک زندگی است، تغییرات کوچک در سبک زندگی باعث تغییراتی بنیادین و اصلی در سبک زندگی ما می‌شود هیچ وقت نگوید «من نمی‌توانم چون تا به حال چنین کاری را نکرده ام» فعالیت سالم را جایگزین فعالیت ناسالم خود کنید.
تمرکز بر اهداف کوتاه مدت

شما نمی‌‌توانید بعد از ترک روی اهداف بلند مدت تمرکز کنید و همه اهداف را عملی کنید، ترک مواد دریچه‌های تازه ای به روی زندگی باز می‌کند ولی به این معنی نیست که خیلی سریع به همه آرزوهایتان می‌رسید. کمال طلبی به این معنی است که شما انتظار داشته باشید خیلی سریع به همه خواسته‌ها برسید این نوع تفکر شمار را دلسرد می‌کند. ولی تمرکز بر اهداف کوتاه مدت می‌تواند برای شما انگیزه ایجاد کند تا بهتر در برابر وسوسه دوام بیاورید.
شناسایی عواملی که بر وسوسه تاثیر می‌گذارند

بعضی افراد زمان گرسنگی با خستگی تمایل به مصرف پیدا می‌کنند، در حالی که بعضی زمانی که انرژی زیادی دارند وسوسه می‌شوند مواد مخد را مصرف کنند یا برخی در زمان افسردگی این وسوسه به سراغشان می‌آید، بعضی افراد به اشتباه برای بالا بردن میل جنسی به مصرف مواد روی می‌اورند.

باید بفهمید چه نیازی باعث وسوسه مصرف مواد در شما می‌شود و سعی کنید این نیاز را از طریق دیگری برطرف کنید مثلا اگر افسرده یا هستید یا تصور می‌کنید که قوای جنسی شما ضعیف است بهتر است به روانپزشک و روانشناس مراجعه کنید تا در صورت نیاز داروی مناسبی دریافت کنید که هم باعث بهبودی حال شما شود و هم اعتیاد اور نباشد.

سخن آخر:

گرچه مقابله با وسوسه مصرف مواد مخدر بعد از ترک بسیار سخت و دشوار است ولی می‌شود با به کارگرفتن راه‌های با آن وسوسه‌ها مقابه کرد، روش‌های ساده‌ای مانند مطالعه و ورزش کردن یا استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای با اشتراک گذاشتن احساسات و تجربه‌ها.

-