درمان اعتیاد با روان درمانی به عنوان یکی از شیوه های درمانی قابل اعتماد و دائمی شناخته می شود. اعتیاد به عنوان یکی از بیماری های پیچیده شناخته شده که بر تمامی ابعاد زندگی فرد، خانواده او و جامعه تاثیرگذار است. اما این پیچیدگی به معنای درمان ناپذیری این بیماری نیست. گام اول در درمان اعتیاد، شناسایی ریشه های این بیماری و اتخاذ بهترین شیوه درمان از سوی متخصصین این حوزه است. شاید شما هم با این سوال مواجه شوید که آیا ترک اعتیاد با روان درمانگر مکان پذیر است؟ به منظور آشنایی بیشتر با ترک اعتیاد با روان درمانی، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
عوامل گرایش به اعتیاد
گرایش به اعتیاد شامل طیف وسیعی از عوامل جسمی- محیطی و روحی محسوب می شود که در ادامه برخی از مهمترین عوامل عنوان میگردند:
- عوامل روحی همچون اختلالات شخصیتی
- استرس و فشارهای روانی
- افسردگی
- بیش فعالی/ نقص توجه
- اختلال دوقطبی
- اختلال شخصیت مرزی
- اختلال شخصیت ضد اجتماعی
- مواجهه با آزاد جسمی یا هیجانی
- کنجکاوی حاصل از اطلاعات کم
- ضعف کنترل و نظارت در خانواده ها
- مشکلات مداوم خانوادگی
- سابقه مصرف در خانواده
- اعتیاد به مخدر
نشانه های اعتیاد چیست؟
برخی نشانه ها و رفتارهای بارز حاصل مصرف مواد مخدر شامل موارد زیر است:
- احساس اجبار برای مصرف مواد مخدر
- تمایل شدید به مصرف مواد به صورتی که افکار دیگری جز مصرف مواد به ذهن فرد خطور نمی کند
- اجبار برای افزایش میزان مصرف مواد
- مصرف بیشتر از آنچه قصد آن را داشته است
- هزینه کردن برای مواد به هر قیمتی
- عدم انجام مسئولیت ها و تعهدهای شخصی، خانواده و اجتماعی
- تداوم در مصرف مواد مخدر به رغم مشکلات جسمی و روحی
- انجام رفتارهای ازقبیل سرقت برای تهیه مواد
- انجام رفتارهای پرخطر در هنگام مصرف مواد
- صرف زمان زیاد برای تهیه و مصرف مواد
- ناکام ماندن تلاشهای مکرر برای ترک مواد
- تجربه علائم ترک در زمان تلاش برای توقف مصرف
تاثیر اعتیاد بر سلامت فرد
مصرف مواد مخدر هم برای سلامتی جسمی فرد بیمار مخاطره آمیز است و هم سلامت روانی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. برخی از اثرات مخرب اعتیاد بر سلامتی فرد به شرح زیر است:
- تضعیف سیستم ایمنی بدن و افزایش خطر ابتلا به انواع بیماری ها
- ایجاد مشکلات قلبی و تنفسی برای فرد مبتلا و همچنین اطرافیان وی
- حالت تهوع و درد شکم که منجر به کاهش وزن خواهد شد.
- آسیب به کبد فرد و ایجاد نارسایی های کبدی
- تشنج، سکته مغزی، آشتفتگی و آسیب مغزی
- بیماری ریه
- مشکلات حافظه و کاهش توان تصمیم گیری
- کاهش اعتماد به نفس
- کاهش فعالیت های اجتماعی فرد
- روش های درمان اعتیاد
درمان اعتیاد به شیوه های متفاوتی از جمله درمان های دارویی، درمان های رفتاری، روانی، شناختی، درمانهای مذهبی و معنوی صورت میگیرد اما به طور کلی می توان دو شیوه جامع و کامل را به منظور درمان اعتیاد مطرح ساخت:
۱- درمان دارویی: درمان به شیوه بستری یا سرپایی و قطع کامل مواد که به روش «سم زدایی» معروف است.
۲- روان درمانی: بهره گیری از شیوه های روان درمانی با هدف آموزش مهارت پیشگیری و مقابله با اعتیاد
توجه داشته باشید که این دو روش مکمل هم بوده و سم زدایی بدون بهره گیری شیوه از روان درمانی، صرفا درمانی موقتی برای فرد بیمار خواهد بود زیرا عدم توانایی در مقابله با اعتیاد به صورت دهنی، در اکثر مواقع منجر به بازگشت بیمار به دامان اعتیاد می شود.
تاثیر روان درمانی در درمان اعتیاد
بیماری اعتیاد خلاقیت و پویایی فرد مبتلا را در ابعاد متفاوت زندگی فردی و اجتماعی تحت الشعاع قرار داده و ناهنجاریهای روحی بسیاری را درکنار عوارض جسمی فراوان برای فرد بیمار به ارمغان می آورد تا جایی که تمامی ابعاد زندگی بیمار مبتلا به اعتیاد مختل گردیده و در کنار آسیب به خود فرد و خانواده وی، جامعه نیز متضرر خواهد شد.
در این بین بسیاری از متخصصین بر روان درمانی و تاثیرات عمیق آن بر درمان قطعی اعتیاد اذعان دارند چراکه بیماری اعتیاد بیش از وابستگی جسمی فرد بیمار، به نوعی وابستگی روانی به مواد مخدر برای فرد بیمار ایجاد کرده است. براین اساس اصلی ترین و درواقع فصل الختام درمان اعتیاد را باید در روان درمانی و تقویت روحی فرد بیمار برای مقابله با وسوسه اعتیاد دانست.
فواید روان درمانی در درمان اعتیاد
گرایش هر فرد به اعتیاد میتواند عوامل متعددی داشته باشد. به طور کلی مشکلات روان شناختی همچون افسردگی، استرس و فشارهای روانی، اختلال دوقطبی، میل به خودکشی، اختلالات شخصیتی و… از اصلی ترین دلایل گرایش به مواد مخدر شناخته میگردد. درنتیجه درمان های دارویی و سم زدایی بدون در نظر گرفتم ریشه های روانی گرایش فرد به اعتیاد، صرفا درمانی موقتی بوده است. از این رو اهمیت توجه به روان درمانی در درمان دائمی بیمار مبتلا به اعتیاد محرز است.
علاوه بر این اعتیاد به عنوان بیماری شناخته میشود که علاوه بر وابستگی جسمی، وابستگی روحی نیز برای فرد ایجاد کرده و همین امر نیاز به روان درمانی برای ارائه آموزش و مهارتهای لازم به فرد بیمار برای مقابله با اعتیاد، ضروری می نماید.
روان درمانی به طور کلی نه تنها با توجه به ریشه های ایجاد گرایش به سوی اعتیاد در هر فرد، به درمان پایه ای فرد پرداخته، بلکه با ایجاد اراده لازم در فرد بیمار برای مقابله با وسوسه مصرف مواد مخدر، درمان دائمی اعتیاد را محقق خواهد ساخت.
نقش روانشناس در گزینش بهترین شیوه درمان
یک روانشناس خوب با توجه به ابعاد متفاوت در زندگی هر فرد برای گرایش به سمت اعتیاد و تداوم آن و همچنین تلاش برای مرتفع ساختن این مشکلات و عوامل، می تواند با گزینش بهترین شیوه درمان برای هر فرد، به درمان قطعی اعتیاد براساس ویژگی های فردی هر بیمار منجر گردد. علاوه بر این، وی با شناخت انواع مخدرها و تاثیرات آن بر فرد می تواند نحوه صحیح درمان را تجویز کند. برای مثال، شیوه درمان فرد معتاد به ماده مخدر گل با درمان فرد معتاد به دیگر مواد مخدر متفاوت است.
عموماً در درمان قطعی اعتیاد از شیوه های ترکیبی و بهره گیری از روان درمانی در کنار درمان های دارویی-جسمی استفاده می شود.
بهترین روانشناس برای درمان اعتیاد
برای درمان اعتیاد با روان درمانی حتماً باید به روانشناسی مراجعه کرد که در حوزه درمان تبحر و مهارت داشته باشد تا اراده به ترک در فرد به طور کامل تقویت شود. همچنین روانشناس باید با تجویز داروهای مناسب، روند ترک را برای فرد تسهیل نماید. مهم ترین ویژگی های بهترین رواندرمانگر برای درمان اعتیاد عبارت است از:
خودداری از سرزنش فرد و کمک به افزایش اعتماد به نفس در او؛
تسلط و مهارت در درمان اعتیار؛
صبور و باحوصله در درمان؛
علم و تخصص بالا در حوزه روان درمانی
کلام آخر
روان درمانگران در مرحله سم زدایی درمان اعتیاد نقش اصلی را ایفا می کنند. از آنجایی که اعتیاد بر شیمی عصبی مغز تأثیر می گذارد، تخصص پزشکی روان درمانگران برای بهبودی ایمن و پایدار ضروری خواهد بود. در پایان باید یادآور شویم که اعتیاد مشکلی است که افراد با رده سنی مختلف را درگیر می کند. این مشکل باید حتماً به صورت ریشه ای درمان شود تا فرد برای همیشه مصرف مواد مخدر را کنار بگذارد.
منبع: dralirezajabbari.com
درباره کلینیک
اولین مرکز درمان سوء مصرف مواد با مجوز رسمی از دانشگاه علوم پزشکی استان گیلان
کلینیک ترک اعتیاد پویان (سال تاسیس : 1385 )
دکتر سیده زهرا پیرو نذیری
ساعت کار صبح ها 9 الی 13 و عصر ها 17 الی 21
آدرس : رشت – خیابان مطهری – بین مسجد چهار برادران و سه راه حاجی آباد – ساختمان حکمت – طبقه 2
تلفن : 33330485 013 – 33341501 013
پست الکترونیک :info@pooyanclinic.ir
اینستاگرام : instagram.com/pooyan_clinic
