در مباحث گسترده روانشناسی مقوله مهمی به نام اختلال شخصیت وجود دارد. افراد به دلایل گوناگون ممکن است دچار انواع اختلال های شخصیتی بشوند. در این میان برخی افراد صرفا به دلیل سوء مصرف مواد مخدر به انواع اختلال های شخصیتی دچار می‌شوند. در این مطلب قرار است با هم به بررسی انواع اختلال های شخصیتی و بدترین نوع اختلال شخصیت در افراد مبتلا به سوء مصرف مواد مخدر بپردازیم.
اختلال شخصیتی چیست؟
همه ما می‌دانیم که بخشی از فرآیند پرورش و شکل گیری شخصیت ما تحت کنترل خودمان قرار ندارد. در این مسیر ممکن است بخشی از شخصیت ما دچار اختلال شود که قابل درمان و بازسازی است. در واقع اختلال شخصیت به نقص میان عملکرد فردی و بین فردی گفته می شود که انواع مختلفی دارد. از جمله اصلی‌ترین گروه های اختلال شخصیت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
دسته A مشکوک: این دسته اختلالاتی نظیر اختلال اسکیزوئید، پارانوئید و اسکیزوتایپال دارند.
دسته B آنی و بدون تفکر قبلی: این دسته افراد معمولا احساسی و از روی انگیزه آنی عمل می‌کنند و دچار اختلالاتی نظیر اختلال ضداجتماعی، اختلال شخصیت نمایشی، مرزی و خودشیفته می‌شوند.
دسته C مضطرب: این دسته به اختلالاتی نظیر شخصیت وابسته، وسواس فکری و شخصیت دوری گزین مبتلا می‌شوند.
گاهی اختلال شخصیتی در فرآیند رشد شخصیتی فرد شکل نمی‌گیرد بلکه بر اثر مواد مخدر و روانگردان بروز پیدا میکند که در این مواقع روند درمان کمی متفات می‌شود.
رابطه میان اختلال شخصیتی و ترک اعتیاد
اختلال شخصیتی در افراد مختلف با توجه به نوع اختلالی که دارند با روش های مختلف درمان می‌شود. روند درمان این اختلالات در میان افراد مبتلا به سوء مصرف مواد مخدر با توجه به نوع مخدر مصرفی و اختلال به وجود آمده متفاوت است.
رایج ترین اختلال شخصیتی در میان افراد مبتلا به سوء مصرف مواد مخدر کدام است؟
طبق یک پژوهش علمی آزمایشی که در مرکز ترک اعتیاد استان اردبیل صورت گرفته است، نتایجی به دست آمده که نشان می‌دهد فراگیرترین اختلال شخصیتی در میان افراد مبتلا به اعتیاد کدام است. در این تحقیق که روی 100 نفر از افراد مبتلا به اعتیاد صورت گرفت، پرسشنامه ای به افراد داده شد و سپس نتایج آن تحلیل و استخراج شد. طبق این تحقیق پژوهشی فراوان ترین اختلال شخصیت در گروه تحت مطالعه اختلال ضد اجتماعی بود (54%) و اختلال شخصیت مرزی، نمایشی و خودشیفته در رتبه های بعدی قرار گرفتند.
پس از بررسی و مقایسه این مطالعه و نتایج آماری به دست آمده مشخص شد که افراد مبتلا به سوء مصرف مواد مخدر در مقایسه با افراد عادی بیشتر دچار اختلال شخصیت می‌شوند. این امر ناشی از اثرات سوء مصرف مخدر بر روی مغز است. همچنین مشخص شد میان افرادی که تنها یک ماده روانگردان مصرف می‌کردند با افرادی که به طور همزمان چند ماده مخدر استعمال می‌کردند، از نظر دارا بودن اختلال شخصیت تفاوت آماری معنی داری وجود دارد.
اختلال شخصیت ضد اجتماعی چیست؟
از آنجایی که طبق نتایج یک پژوهش در مرکز ترک اعتیاد استان اردبیل بیشتر افراد مبتلا به اعتیاد دچار اختلال ضد اجتماعی می‌شوند بهتر است که برخی ویژگی‌های آن را بشناسیم. اختلال شخصیت ضد اجتماعی با الگوی عدم توجه به حقوق دیگران شناسایی می‌شود. افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی معمولا رفتارهای خصمانه از خود بروز می‌دهند و توجهی به قوانین یا حق و حقوق دیگران نمی‌کنند.
در بسیاری از مواقع اختلال ضد اجتماعی در ابتدای روند ترک اعتیاد خود را نشان داده و بیماران در مرحله درمان از ترک کلونازپام گرفته تا ترک شیشه و حشیش نیاز به روان درمانی دارند. این مرحله با تشخیص پزشک می‌تواند با دارو یا بدون آن همراه باشد.
اعتیاد به کدام مخدر ها می‌تواند منجربه اختلال شخصیت شود؟
تفاوتی ندارد که افراد گرفتار مصرف چه نوع مخدری باشند. اما اصولا مخدرهایی که تاثیرات مخرب بیشتری روی مغز می‌گذارند احتمال بروز اختلال های شخصیتی بیشتری هم دارند. به عنوان مثال خانواده مخدر هایی که از گیاه شاهدانه کشت می‌شوند، مانند حشیش، ماری جوانا و گل به مرور زمان با اختلال های شخصیت متفاوتی همراه هستند. به دلیل عوارض روحی و روانی که مصرف برخی مخدرها به همراه دارند، در کلینیک های تخصصی ترک اعتیاد به بیماران توصیه می‌شود تا فریب تبلیغات غیر علمی را نخورند.
عمدتا این تبلیغات توجه بیماران را به این موضوع جلب می کنند که ترک اعتیاد ماری جوانا یا گل چند روز طول می کشد یا به آن ها وعده ترک اعتیاد در کوتاه ترین زمان را می‌دهند. این در صورتی است که انتخاب روش صحیح درمان نسبت به مدت زمان درمان از اهمیت بالاتری برخوردار است. زیرا یک روند طبیعی و صحیح می‌تواند ترک اعتیاد بدون بازگشت را به همراه داشته باشد؛ در نتیجه بیمار نه تنها از لحاظ جسمانی بلکه از لحاظ روانی نیز درمان می‌شود.
————————————
درباره کلینیک
اولین مرکز درمان سوء مصرف مواد با مجوز رسمی از دانشگاه علوم پزشکی استان گیلان
کلینیک ترک اعتیاد پویان (سال تاسیس : 1385 )
دکتر سیده زهرا پیرو نذیری
ساعت کار صبح ها 9 الی 13 و عصر ها 17 الی 21
آدرس : رشت – خیابان مطهری – بین مسجد چهار برادران و سه راه حاجی آباد – ساختمان حکمت – طبقه 2
تلفن : 33330485 013 – 33341501 013
پست الکترونیک :info@pooyanclinic.ir
اینستاگرام : instagram.com/pooyan_clinic
—————-
منبع:clinicpayam.com
