نقش عدم اعتماد به نفس در افراد مبتلا به اعتیاد یکی از عوامل مهم روانی در پیشرفت و ادامه اعتیاد است. اعتماد به نفس پایین میتواند به دلایل مختلفی از جمله تجربیات منفی دوران کودکی، شکستها، فشارهای اجتماعی یا مشکلات روحی ایجاد شود. در اینجا به برخی از جنبههای ارتباط بین عدم اعتماد به نفس و اعتیاد میپردازیم:
1. پناه بردن به مواد مخدر به عنوان یک راه حل موقت
افرادی که از اعتماد به نفس پایین رنج میبرند، اغلب در مواجهه با مشکلات زندگی، احساس ناتوانی و ناکارآمدی میکنند. در این شرایط، استفاده از مواد مخدر، الکل یا سایر رفتارهای اعتیادی ممکن است به عنوان یک راه حل موقت برای فرار از مشکلات، کاهش اضطراب و تجربهی احساسات موقتی لذت و آرامش به کار رود.
2. ترس از قضاوت و عدم پذیرش اجتماعی
افراد با اعتماد به نفس پایین معمولاً از قضاوت دیگران هراس دارند و خود را در مقایسه با دیگران ناتوان یا بیارزش میپندارند. برای فرار از این احساسات و همچنین برای به دست آوردن پذیرش از سوی گروههای اجتماعی خاص (مانند گروههایی که به مصرف مواد مخدر گرایش دارند)، ممکن است به مصرف مواد مخدر روی آورند.
3. ناتوانی در مقابله با استرس و فشارهای زندگی
افرادی که اعتماد به نفس کمی دارند، معمولاً در مواجهه با چالشها و فشارهای زندگی دچار اضطراب و استرس شدید میشوند. به دلیل ناتوانی در مقابله صحیح با این مسائل، این افراد ممکن است به مواد مخدر به عنوان راهی برای کاهش استرس و تسکین دردهای روانی پناه ببرند.
4. عدم توانایی در ترک اعتیاد
اعتماد به نفس پایین نه تنها در شروع اعتیاد نقش دارد، بلکه مانعی جدی برای ترک آن نیز محسوب میشود. افراد با اعتماد به نفس پایین ممکن است احساس کنند که توانایی ترک مواد مخدر یا مقابله با عوارض جانبی جسمی و روانی آن را ندارند و در نتیجه، بارها و بارها به مصرف بازمیگردند.
5. تأثیر بر روابط بینفردی
اعتماد به نفس پایین معمولاً موجب کاهش توانایی فرد در برقراری و حفظ روابط سالم میشود. افراد معتاد ممکن است به دلیل احساس ناکافی بودن و ناتوانی در روابط، از دیگران فاصله بگیرند و انزوا را انتخاب کنند. این انزوا میتواند شدت اعتیاد را افزایش دهد، زیرا فرد از حمایتهای اجتماعی که در ترک اعتیاد مؤثر است محروم میشود.
6. دور باطل اعتماد به نفس پایین و اعتیاد
مصرف مواد مخدر، هرچند که به صورت موقت احساسات منفی را تسکین میدهد، اما به مرور زمان باعث بدتر شدن وضعیت روانی فرد میشود. اعتیاد میتواند مشکلات جدیدی ایجاد کند، از جمله مشکلات جسمی، مالی و اجتماعی که به نوبه خود اعتماد به نفس فرد را بیشتر کاهش میدهد. این وضعیت یک دور باطل ایجاد میکند که در آن فرد هر چه بیشتر به اعتیاد پناه میبرد و اعتماد به نفسش کاهش مییابد.
راهحلها:
افزایش اعتماد به نفس: برای کمک به افراد معتاد، تمرکز بر تقویت مهارتهای مقابلهای، افزایش اعتماد به نفس و ایجاد احساس ارزشمندی در فرد بسیار مهم است.
حمایت اجتماعی: حمایت از طرف خانواده، دوستان و گروههای ترک اعتیاد میتواند به افراد کمک کند تا اعتماد به نفس بیشتری پیدا کنند و فرآیند ترک را با موفقیت پشت سر بگذارند.
بنابراین، تقویت اعتماد به نفس میتواند یکی از عوامل کلیدی در پیشگیری و درمان اعتیاد باشد.
منبع: darmankade
درباره کلینیک
اولین مرکز درمان سوء مصرف مواد با مجوز رسمی از دانشگاه علوم پزشکی استان گیلان
کلینیک ترک اعتیاد پویان (سال تاسیس : 1385 )
دکتر سیده زهرا پیرو نذیری
ساعت کار صبح ها 9 الی 13 و عصر ها 17 الی 21
آدرس : رشت – خیابان مطهری – بین مسجد چهار برادران و سه راه حاجی آباد – ساختمان حکمت – طبقه 2
تلفن : 33330485 013 – 33341501 013
پست الکترونیک :info@pooyanclinic.ir
اینستاگرام : instagram.com/pooyan_clinic