رابطه ی بین اعتیاد تزریقی و بیماری هپاتیت

معتادان تزریقی پرخطرترین گروه‌ برای انتقال هپاتیت B و C هستند و متاسفانه همه گیری بی سر و صدا اما سریع هپاتیت های B و C بین معتادان تزریقی به صورت جهانی درحال گسترش است.

از میان عوامل خطرساز هپاتیت c، استفاده از مواد مخدر تزریقی از جهت استفاده از وسایل تزریقی مشترک از همه مهمتر است. نیاز دارویی بیشتر با افزایش تعداد دفعات تزریق، فرصت انتقال هپاتیت c را افزایش می دهد؛ همانطوریکه معتادان مواد مخدر تزریقی مسن تر احتمالا آمادگی بیشتری برای تماس با عفونت هپاتیت c دارند.

متاسفانه اعتیاد به مواد مخدر تزریقی از علل مهم ابتلا به هپاتیت C محسوب می‌شود. استفاده از سرنگ به صورت مشترک در بین معتادان به مواد مخدر می‌تواند به انتقال انواع عفونت‌ها از جمله هپاتیت B و C و ایدز منجر شود.البته اعتیاد به موادی مانند کوکائین و استنشاق از راه بینی راه دیگر انتقال این بیماری است. بر این اساس خطر بزرگی که معتادان به مواد مخدر را تهدید می‌کند، ابتلا به گونه‌های مختلف ویروس هپاتیت C است که موجب بروز بیماری با شدت بیشتر می‌شود.

تنها یکبار استفاده اشتراکی در وسایل تزریقی کافی است تا شخص به ویروس هپاتیت آلوده شود، بسیاری از معتادان تزریقی سابقه اشتراک در وسایل تزریقی را اعلام نمی‌کنند، اما معمولا اولین تزریق در نتیجه تشویق دوستان و قرض گرفتن وسایل آنها اتفاق می‌افتد. اشتراک وسایل تزریقی حتی در یک نوبت هم منجر به انتقال این بیماری می‌شود. باید توجه کرد که در بسیاری از موارد وجود ویروس در خون افراد فاقد علامت است و حتی خود فرد نیز از ابتلایش به این ویروس اطلاعی ندارد.

این بیماری بیشتر از طریق خالکوبی و تاتو، حجامت غیر بهداشتی و سابقه استفاده از سوزن های آلوده جهت تزریق مشترک به ویژه در زندان ها ایجاد می شود.
اعتیاد تزریقی در ۱۴۸ کشور جهان از معضلات بهداشتی مهم است. در جهان تعداد معتادان تزریقی مبتلا به هپاتیت B حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر و تعداد معتادان تزریقی مبتلا به هپاتیت C حدود ۱۰ میلیون نفر برآورد می شود.

برخی گمان می‌کنند تعویض سر سوزن سرنگ‌های مورد استفاده مانع از انتقال ویروس هپاتیت می‌شود، ‌گفت: نه تنها اینطور نیست بلکه اشتراک در کلیه وسایل مورد استفاده در تزریق مانند سرنگ و سر سوزن که به خون آلوده می‌شوند، موجب انتقال ویروس‌ها از فردی به فرد دیگر است.

از طرفی نکته حائز اهمیت این است که در صورت دور ریختن وسایل تزریقی به داخل سطل‌های زباله خانگی، ممکن است که در هنگام جابجایی آنها موجب آلودگی سایر افراد شود. بنابراین بهتر است این سرنگ‌ها در داخل ظرف‌های غیر قابل نفوذ نظیر ظروف شیشه‌ای یا فلزی دور ریخته شوند.شیوه‌های دیگر اعتیاد هم در ابتلا به هپاتیت دخالت دارند. به عنوان مثال اعتیاد استنشاقی و کشیدن تریاک نیز در ابتلا به هپاتیت موثر است، اما هیچ یک از اینها به اندازه اعتیاد تزریقی خطرناک نیستند.

در صورت نبود پاسخ مناسب و سریع در برابر هپاتیت، این بیماری  در ۴۰ تا ۵۰ سال آینده  بار زیادی را به جهان تحمیل خواهد کرد هرچند چشم انداز جهانی آن است که انتقال هپاتیت‌های ویروسی در جهان متوقف شود.

همه مبتلایان به هپاتیت به منظور درمان بیماری باید به داروهای ایمن و موثر بر بیماری با امکان تهیه آن دسترسی داشته باشند. در همین راستا، سازمان جهانی بهداشت برای حذف هپاتیت های ویروسی Bو C اهدافی مانند کاهش ۹۰ درصدی موارد جدید ابتلا به این بیماری ها و دسترسی همگانی به درمان های کلیدی تا ۸۰ درصد را مطرح کرده است. دسترسی همگانی به درمان های کلیدی می تواند باعث کاهش موارد مرگ و میر مرتبط با هپاتیت تا ۶۵ درصد شود.

کارشناس مبارزه با بیماری‌های ایدز و هپاتیت معاونت امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تصریح کرد: بر اساس آخرین مطالعات انجام شده در کشور، شیوع هپاتیت B در جمعیت عمومی در کل کشور کمتر از یک و نیم درصد است؛ در برخی استان های کشور شامل استان های گلستان و سیستان و بلوچستان، رقم شیوع این نوع از بیماری بالاتر از سایر مناطق کشور بوده و حدود سه درصد است بنابراین ایران جزو کشورهای با شیوع کم هپاتیت محسوب می شود.

نوائیان یادآور شد: البته با توجه به واکسیناسیون کودکان از سال ۱۳۷۲ و واکسیناسیون سراسری متولدین ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۲ علیه هپاتیت B، شیوع این بیماری در کشور به ویژه در افراد زیر ۲۶ سال، بر اساس طبقه بندی سازمان جهانی بهداشت WHO در محدوده با شیوع پایین است.

وی با بیان این که ناقلین هپاتیت B می توانند همانند سایر مردم زندگی کنند، افزود: ناقلین هپاتیت B می توانند ازدواج کنند اما همسران آنها باید علیه این بیماری واکسینه شوند. در صورتی که بارداری اتفاق بیفتد، بررسی زنان باردار از نظر هپاتیت B ضروریست تا از انتقال بیماری به نوزاد پیشگیری شود.
رئیس مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماری‌های وزارت بهداشت گفت: آمارها نشان می‌دهد از هر دو مصرف کننده تزریقی مواد مخدر، یک نفر به ویروس هپاتیت مبتلاست، در حالی که از هر ۸ معتاد تزریقی یک نفر HIV مثبت است. نگران HIV هستیم در حالی که خطر هپاتیت بیشتر است.

گشت تغییرات، نیازمند طی دوره پاکی طولانی مدت می باشد.