دود سیگار می تواند آثار وسیعی بر سلامتی بدن بجا بگذارد. ریه ها و راه های هوایی یکی از مناطق پرخطر است که بیشترین آسیب به آن ها وارد می شود. طبق گفته ی دکتر نورمن ادلمن ، مشاور علمی ارشد انجمن ریه آمریکا و متخصص ریه، خبر خوب این است که پس از اینکه یک فرد سیگار را ترک کرد ، ریه ها تا حدودی قابل درمان هستند.
به محض این که یک فرد مواد شیمیایی موجود در دود سیگار را استنشاق کند ، پوشش ظریف ریه تحریک و متورم می شود. چند ساعت پس از مصرف سیگار موهای بسیار ریزی به نام cilia ( مژه ) که در ریه وجود دارند فلج می شوند و تاثیر آن ها در پاک سازی مواد مخاطی و سایر مواد مانند ذرات گرد و خاک از راه های هوایی از بین می رود.
تغییر دیگری که در ریه های یک فرد سیگاری دیده می شود ، افزایش ضخامت و تولید مخاط است. چون مژه ها نمی توانند آن را به همان سرعتی که تولید می شود بزدایند پس آن ها در ریه انباشته می شوند ، ریه را مسدود می کند و باعث سرفه می شود. همچنین ایجاد موکوز یا همان مخاط می تواند عفونت های ریه بیشتر ، مانند برونشیت مزمن را ایجاد کند.
روند بهبود ریه پس از ترک سیگار
به طور کلی ، برخی از تغییرات التهابی کوتاه مدت در ریه ها ممکن است در هنگام ترک سیگار از بین بروند. به عبارت دیگر ، تورم در سطح ریه ها و راه های هوایی فروکش می کند و سلول های ریه مخاط کمتری ایجاد می کنند. و مژه ی جدید می تواند رشد کند و این باعث می شود که ترشحات مخاطی بهتر زدوده شود.
این متخصص ریه گفت : چند روز تا چند هفته پس از ترک ، سیگاری های سابق متوجه می شوند که دچار مشکلات کمتری در تنفس هنگام تمرین می شوند. دقیقا مشخص نیست که چرا این اتفاق می افتد ، اما بخشی از آن ناشی از گرفته شدن مونوکسید کربن و خروج آن از خون است. این گاز در دود سیگار می تواند حمل اکسیژن را دچار اختلال کند ، زیرا مونوکسید کربن به جای اکسیژن به گلبول های قرمز متصل می شود. این اتفاق ممکن است سبب متحمل شدن مشکلات تنفسی در برخی افراد سیگاری شود.
یکی دیگر از دلایل دیگر که تنفس در سیگاری های سابق، بهبود می یابد، این است که التهاب در پوشش راه های هوایی آن ها کاهش می یابد؛ این اتفاق به این دلیل می افتد که پوشش راه های هوایی این افراد در معرض طولانی مدت مواد شیمیایی محرک قرار ندارند. کاهش تورم باعث می شود که هوا فضای بیشتری برای عبور داشته باشد.
سرفه های پس از ترک سیگار
طبق گفته ی ادلمن : در موارد کمی ، افراد سیگاری سابق ممکن است در چند هفته اول بعد از ترک نسبت به زمان سیگار کشیدن بیشتر سرفه کنند. این بدان معناست که مژه های ریه دوباره فعال شده اند و این موهای خوب می توانند ترشحات اضافی موکوز یا ماده ی مخاطی از ریه را از طریق راه های هوایی به حلق جابه جا کنند جایی که آن ها می توانند به وسیله ی سرفه خارج شوند.
مزایای ترک سیگار
یکی دیگر از مزایای سلامتی ترک سیگار ، کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه است. درست است که ترک سیگار خطر ابتلا به سرطان ریه را کاهش می دهد، اما این خطر هرگز به طور کامل از بین نمی رود.
طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ، مثلا فردی که 10 سال از ترک کردن سیگارش می گذرد احتمال ابتلا به سرطان ریه حدود نصف افراد سیگاری است. البته احتمال ابتلا به سرطان ریه در افرادی که سیگار را ترک کرده اند بیشتر از کسانی است که تا به حال سیگار نکشیده اند.
عوارض مصرف سیگار برای ریه
بدن در ترمیم سلول ها و بافت های آسیب دیده ریه به وسیله ی دود سیگار بسیار خوب عمل می کند ، اما همه ی آسیب ها برگشت پذیر نیستند.
اسیب به ریه ها و از بین رفتن عملکرد ریه به طور مستقیم به تعداد بسته هایی که فرد سیگاری در یک روز می کشیده است و این که چند سال سیگار کشیده است دارد ، مقیاسی که “pack years ” نامیده می شود. اگر مصرف فرد بر اساس این مقیاس بیشتر بوده است احتمال زیادی در برگشت ناپذیر بودن آسیب به ریه ها وجود دارد.
اگر چه ریه ها راه هایی برای محافظت از خود در برابر آسیب دارند، این محافظت ها با قرار گرفتن در معرض طولانی مدت در برابرمواد شیمیایی مضر استنشاق شده از سیگار کاهش پیدا می کند. در نتيجه بافت ريه ممکن است دچار التهاب و زخم در اثر دود سيگار شود و بنابراين ريه ها خاصیت الاستيسيتی خود را از دست مي دهند و ديگر نمي توانند اکسیژن را به طور موثر مبادله کنند.
سیگار کشیدن طولانی مدت می تواند منجر به آمفیزم ، نوعی بیماری مزمن انسدادی ریه ( COPD) شود. این وضعیت بخشی از ریه که به عنوان آلوئول شناخته شده است را نابود می کند ، جایی که مبادله اکسیژن و دی اکسید کربن در آن رخ می دهد. افراد مبتلا به COPD دارای مشکلات تنفسی و ضعف تنفس هستند.
هنگامی که ریه های فرد به اندازه ای آسیب می بینند که به آمفیزم می رسند ، دیواره های راه هوایی شکل و خاصیت الاستیکی خود را از دست می دهند ،
و این باعث می شود که ریه در فشار دادن تمام هوا به جلو دچار مشکل شود. این تغییرات ریه دائمی و غیر قابل برگشت است.
برای ترک سیگار هیچ وقت دیر نیست و ترک آن در هر سنی ممکن است و این کار به مردم کمک کند تا بهتر زندگی کنند و امید به زندگی را افزایش دهند.
منبع:khanepezeshkan.com
———
درباره کلینیک
اولین مرکز درمان سوء مصرف مواد با مجوز رسمی از دانشگاه علوم پزشکی استان گیلان
کلینیک ترک اعتیاد پویان (سال تاسیس : 1385 )
دکتر سیده زهرا پیرو نذیری
ساعت کار صبح ها 9 الی 13 و عصر ها 17 الی 21
آدرس : رشت – خیابان مطهری – بین مسجد چهار برادران و سه راه حاجی آباد – ساختمان حکمت – طبقه 2
تلفن : 33330485 013 – 33341501 013
پست الکترونیک :info@pooyanclinic.ir
اینستاگرام : instagram.com/pooyan_clinic
———
