زمانی که با اعتیاد دست‌وپنجه نرم می‌کنید، ترک آن از نظر خودتان یک هدف غیرممکن به‌نظر می‌رسد. مهم نیست تا چه حد غرقِ اعتیاد شده باشید، اما رهایی از آن هیچ‌وقت غیرممکن نیست. با درمان درست، حمایت اطرافیان و یافتنِ دلیل اصلی اعتیاد، تغییر امکان‌پذیر است. حتی اگر برای ترک اعتیاد تلاش کرده‌اید و موفق نشده‌اید، نباید امیدتان را از دست بدهید. قطعا برای رهایی از اعتیاد، موانعی وجود دارند که باید آنها را پشت سر بگذارید، اما همین که به ترک اعتیاد فکر کنید، یعنی در مسیر بهبود گام برداشته‌اید.
غلبه بر اعتیاد: تصمیم‌گیری برای تغییر
برای بسیاری از کسانی که گرفتارِ اعتیاد هستند، گام نخست یا «تصمیم‌گیری برای تغییر» سخت‌ترین گام خواهد بود. اگر احساس می‌کنید آمادگیِ تغییر را ندارید، نگران نباشید، چون این تردید کاملا طبیعی محسوب می‌شود. ترک اعتیاد مستلزم تغییرات زیادی است، مثلا تغییر در:
نحوه‌ی مقابله با استرس؛
نحوه‌ی گذراندن اوقات فراغت؛
نحوه‌ی انتخاب دوست؛
نحوه‌ی تفکر درباره‌ی خودتان.
با وجود اینکه می‌دانید ماده‌ی مخدری که گرفتارش هستید در زندگی شما مشکل‌ساز شده است اما، طبیعی است که برای ترکش به کشمکش درونی دچار شوید. ترک اعتیاد به زمان، انگیزه و حمایت اطرافیان احتیاج دارد. شما حق دارید قبل از شروع درمان، موقعیت شخصی خودتان را ارزیابی کنید.
فکر کردن به تغییر

مراقب زمان و میزان مصرف‌تان باشید تا بتوانید به نقش اعتیاد در زندگی‌تان بهتر پی ببرید.
فهرست معایب و مزایای ترک اعتیاد، همین‌طور هزینه‌ها و مزایای عدم ترک اعتیاد را تهیه کنید.
به چیزهایی که در زندگی برای‌تان مهم هستند، فکر کنید: همسر، فرزندان، شغل، سلامتی و علایق‌تان. اعتیاد شما چه تأثیراتی بر آنها خواهد گذاشت؟
نظرِ فردی را که به او اعتماد دارید درباره‌ی اعتیادتان بپرسید.
از خودتان بپرسید چه چیزهایی مانع تغییر شما می‌شوند و چه چیزهایی می‌توانند به تغییر شما کمک کنند؟
آمادگی برای ترک اعتیاد در ۵ مرحله‌ی مهم
دلایل ترک اعتیاد را به خودتان یادآوری کنید.
تلاش‌های گذشته‌ی خود را برای ترک اعتیاد بررسی کنید. اقدامات اثربخش یا بی‌فایده را شناسایی کنید.
اهداف دقیق و قابل اندازه‌گیری‌ای را برای خودتان مشخص کنید، مثلا روز خاصی برای آغاز ترک اعتیاد یا محدودیت‌هایی برای مصرف مواد مخدر.
تمام چیزهایی را که یادآور اعتیاد شما هستند از خانه، محل کار و مکان‌های دیگر دور کنید.
به خانواده و دوستان خود اعلام کنید که قصد ترک اعتیاد دارید و از آنها تقاضای حمایت کنید.
پس از اینکه تصمیم به ترک اعتیاد گرفتید، وقتِ آن است که به‌دنبال گزینه‌های درمانی‌تان بروید. هنگام سنجیدن گزینه‌های درمانی به‌یاد داشته باشید که:
هیچ درمانی برای همه اثربخش نیست. افراد مختلف نیازهای متفاوتی دارند. درمان اعتیاد باید با موقعیت فرد معتاد متناسب باشد. یافتن یک برنامه‌‌ی درست برای ترک اعتیاد بسیار مهم است.
در پروسه‌ی درمان نباید صرفا به اعتیاد فرد پرداخته شود. اعتیاد کل زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد، از جمله روابط، شغل، بهداشت و سلامت روانی. موفقیت درمان به خلق یک مسیر جدید برای زندگی و یافتن دلایلِ اصلی روی آوردن به اعتیاد بستگی دارد. برای نمونه، ممکن است وابستگی به مواد مخدر ناشی از عدم توانایی فرد در مدیریت استرس باشد که در این صورت، فرد باید راه‌های سالم‌تری را برای مقابله با موقعیت‌های استرس‌زا پیدا کند.
تعهد و پیگیری برای به نتیجه رساندن پروسه‌ی درمان مهم است. ترک اعتیاد یک پروسه‌ی سریع و آسان نیست. به‌طور کلی، هرچه سابقه‌ی اعتیاد فرد طولانی‌تر باشد، پروسه‌ی درمان او هم طولانی‌تر خواهد بود. در هر صورت، مراقبت‌های طولانی‌مدت تکمیلی برای بهبود، حیاتی هستند.
مکان‌های بسیاری برای دریافت کمک وجود دارند. همه‌ی افراد به سم‌زدایی مراقبت‌شده‌ی پزشکی یا اقامت طولانی‌مدت در مراکز ترک اعتیاد نیاز ندارند. مراقبتی که فرد معتاد به آن نیاز دارد به عوامل مختلفی بستگی خواهد داشت، از جمله سن، سابقه‌ی اعتیاد و شرایط پزشکی یا روانی. علاوه بر پزشکان و روان‌شناسان، بسیاری از روحانیون، مددکاران اجتماعی و مشاوران برای درمان اعتیاد خدماتی را ارائه می‌کنند.
زمانی که تصمیم به ترک اعتیاد گرفتید، علاوه بر ترک، برای هرگونه مشکل پزشکی یا روانی‌ِ دیگری هم که به آن دچارید، کمک بگیرید. شانس موفقیت شما در ترک اعتیاد با درمان یکپارچه، بیشتر می‌شود. لب کلام این است که فرد معتاد از یک تیم یا مرکز درمانی، خدمات ترک اعتیاد و سلامت روان را توأم دریافت کند.
سعی نکنید به‌تنهایی اعتیاد خود را ترک کنید. موفقیتِ هر رویکرد درمانی، به داشتن مشوق و پشتیبان بستگی دارد. هرقدر اطرافیان بیشتری برای دل‌گرمی و مشورت داشته باشید، شانس بهبودی‌تان بیشتر می‌شود.
به حمایت خانواده و دوستان نزدیک خود امید داشته باشید. حمایت این افراد سرمایه‌ی باارزشی در فرایند بهبود است. اگر به‌خاطر ناکامی‌های گذشته‌تان در ترک اعتیاد، تمایلی به پناه آوردن به عزیزان خود ندارید از مشاور درخواست کمک کنید.
با انسان‌های سالم روابط اجتماعی برقرار کنید. اگر زندگی اجتماعی شما در گذشته به مواد مخدر متکی بوده است، چاره‌ای جز قطع روابط ناسالم و ایجاد روابط جدید نخواهید داشت. ایجاد رابطه با دوستان سالم و دل‌سوز که از شما در پروسه‌ی درمان حمایت کنند، بسیار مهم است. سعی کنید در یک کلاس ثبت‌نام کنید، در رویدادهای اجتماعی مشارکت داشته باشید و به گروه‌های مدنی بپیوندید یا در انجمن‌های خیریه داوطلبانه شرکت کنید.
به کمپ‌های ترک اعتیاد بروید. این کمپ‌ها فضای امن و مجهزی را برای گذراندنِ دوران بهبودی فراهم می‌کنند، به‌ویژه برای کسانی که سرپناهی ندارند یا در محیطی زندگی می‌کنند که بیشتر افراد آلوده به مواد مخدر هستند.
جلسات درمانی را جدی بگیرید. به کمپ‌های ترک اعتیاد که دارای تابلو و مجوز رسمی از سازمان بهزیستی هستند مراجعه کنید و در جلسات آزاد آنها شرکت کنید تا با تجربیات دیگران در زمینه‌ی ترک اعتیاد و اقداماتی که برای پاک ماندن انجام داده‌اند، آشنا شوید. سپری کردن زمان با کسانی که مشکل شما را درک می‌کنند و مسیر بهبود را طی کرده‌اند، بسیار مؤثر است.
یادگیریِ روش‌های سالم برای مقابله با استرس
پس از فکر کردن به تغییر و شروع درمان، همچنان باید با مشکلاتی مواجه شوید که منجر به اعتیاد شما شده‌اند. آیا در گذشته برای فرونشاندن احساسات دردناک، آرام کردن خودتان پس از یک روز سخت یا فراموش کردن مشکلات، از مواد مخدر استفاده کرده‌اید؟ زمانی که پروسه‌ی درمان را آغاز می‌کنید، ممکن است دوباره سروکله‌ی این احساسات منفی (که قبلا تلاش می‌کردید با مواد مخدر سرکوب‌شان کنید)، پیدا شود. برای موفقیتِ درمان، ابتدا باید مشکلات زیربنایی زندگی‌تان را حل کنید.
زمانی که مشکلات زیربنایی زندگی‌تان را حل کردید، گاهی اوقات ممکن است استرس، تنهایی، ناامیدی، خشم، شرمساری و اضطراب را تجربه کنید، اما فراموش نکنید که تمامی این احساسات طبیعی هستند. یافتن راه‌های سالمِ مقابله با این احساسات هنگام بروز آنها، بخش مهمی از درمان و بهبود شما خواهد بود.
